Ontmoet Fleur, winnares Jongerenchallenge Venlo
Op 10 en 11 maart organiseerde Burgerkracht Limburg de ‘jongeren challenges’ in Venlo en Brunssum. Dit jaar moest dat digitaal. Maar dat maakte het niet minder spannend!
De jury bestond uit gemeenteambtenaren, medewerkers van Burgerkracht Limburg én jongeren uit de deelnemende gemeenten. Ze hadden er nog een hele kluif aan om uit de enthousiaste deelnemers de winnaars te kiezen. Inmiddels zijn de winnaars bekend. De komende vier weken stellen we ze graag aan u voor. Wie zijn deze creatieve denkers? Wat was hun motivatie om mee te doen?
Collega Gaby Visser ging met ze in gesprek.
Leestijd: 5-7 minuten.
‘Doorbreek die taboes!’
Fleur Soors is 18 jaar, student Integrale Veiligheidskunde in Den Bosch
Met haar project: ‘Doorbreek die taboes! wil ze taboes bespreekbaar maken door het organiseren van lessen op scholen door gastsprekers. In eerste instantie kiest Fleur voor het onderwerp ‘seksualiteit’. Later breidt ze dit uit met de onderwerpen: ‘gescheiden ouders’ en ‘pesten’.
Met deze drie taboeonderwerpen heeft Fleur persoonlijk te maken gehad.
Dát is de reden waarom ze dit project heeft opgezet.
Haar pitch voor de Jongerenchallenge was persoonlijk. Alle taboes uit haar leven liet ze de revue passeren. Ze is een kind van gescheiden ouders. Drie jaar geleden kwam ze uit de kast. Iedereen accepteerde dit behalve Fleur zelf. Ze wist al een poos dat ze lesbisch was maar durfde het aan niemand te vertellen.
Waarom niet?
Dat brengt haar op het derde taboe: pesten. Het grootste gedeelte van haar havo-tijd is ze gepest. Ze zweeg in eerste instantie over haar geaardheid om niet nóg een reden tot pesten te geven. Dat ze wéér ‘anders’ bekeken zou worden vanwege haar geaardheid. Het pesten had hier niet direct mee te maken want dat wist toen ‘officieel’ nog niemand.
In de derde klas maakte ze meer vrienden, waardoor ze iets steviger in haar schoenen kwam te staan. Ze durfde ze het aan om haar verhaal voor de hele klas te vertellen. Als Fleur ergens een hekel aan dan zijn het roddels. Ze dacht bij zichzelf: ‘ik zorg ervoor dat ze niet meer over me kunnen roddelen. Ik neem ze de wind uit de zeilen.’ Dat is waaróm ze het verteld heeft. De klas reageerde quasi verbaasd. ‘Schijnheilig’, vindt Fleur achteraf, want ergens bestond toch min of meer een vermoeden. Ze was opgelucht nadat ze het vertelde en heeft er nooit spijt van gehad.
Zwijgen houdt taboes in stand
Ze heeft geleden onder de taboes waar ze tegen aan liep en denkt dat er veel kinderen zijn die hetzelfde meemaken. Je loopt tegen vreemde situaties op. Scheiden lijkt in eerste instantie geen taboeonderwerp. De situatie bij haar thuis is er na de scheiding alleen maar beter op geworden, maar buitenshuis wordt er vaak vreemd op gereageerd. Mensen weten niet wat ze moeten zeggen terwijl je er van alles over kúnt zeggen, als je het maar ‘open’ op tafel legt. Taboes worden juist in stand gehouden door erover te zwijgen. Draai er niet omheen. Vertel wat er speelt, dan worden die taboes minder zwaar. De onderwerpen krijgen genoeg maatschappelijke aandacht. Natuurlijk wordt er over gepraat maar soms ook weer niet. Als het persoonlijk wordt is het meteen een andere zaak. Als je erover begint – ook op school – weten niet wat ze er mee aan moeten.
Maar wél praten betekent niet dat er altijd goed geluisterd wordt
Fleur heeft geprobeerd om erover te praten. Op de middelbare school werd het niet goed opgepakt. Dat gold ook voor het pesten. Er werd beloofd om er iets aan te doen. Ze moest het zich vooral niet aantrekken. Dat was makkelijk gezegd. Uiteindelijk draaiden die gesprekken op niets uit. Ze heeft er de eerste twee jaar met twee verschillende mentoren over gesproken. De eerste pakte het niet goed op. Gaf aan ‘niet bij het pesten aanwezig te zijn geweest’, waardoor ze niet in staat was om te handelen. Flauwekul natuurlijk.
De tweede mentor zei: ‘we gaan er wat aan doen.’ Maar ze luisterde niet naar wat er werd gezegd of wat er werkelijk speelde. De problemen werden alleen maar groter. De ‘pesters’ waren bekend en werden erbij gehaald. Er werd mee ‘gepraat’. Ze kregen een waarschuwing: ‘Dat mag je niet meer doen!’. Maar daar bleef het bij. Na een paar dagen – soms duurde het een week – werd het pesten nog erger dan van tevoren het geval was. ‘Hierdoor verloor Fleur de moed om er verder over te praten. Het was zinloos. Fleur denkt dat er veel kinderen worden gepest. Véél meer dan leraren denken.
’Ik moet het voor mezelf kunnen oplossen, zo moeilijk is dat toch niet?’
Het idee van Fleur: taboes doorbreken 2.0
Haar doel is om taboes op een ándere manier bespreekbaar te maken. Het idee is om gastsprekers lessen te laten geven. Mensen die het zelf hebben meegemaakt. Of medewerkers van instanties die er iets over kunnen vertellen (COC, Via Penedo, de Kindertelefoon).
In ieder geval mensen die kunnen uitleggen waaróm dingen anders aangepakt moeten worden en – met nadruk – vooral niet door leerkrachten! Die kunnen het niet goed overbrengen als ze er zelf geen ervaring mee hebben.
Het les idee bestaat uit drie gedeelten:
- Wie heeft ermee te maken gehad?
- Wie wil er iets over vertellen?
- Erover praten en vooral laten weten dat je niet alleen bent.
Er zijn mensen die dit wèl herkennen. Praat met hen en het wordt echt beter!
Zelf wil ze geen een gastlessen geven, maar er wel bij betrokken zijn door erover te vertellen. Dat wil ze metéén doen. Daar hoeft ze niet over na te denken. Als er iéts belangrijk is dan is het dat! De school moet er natuurlijk wél bij betrokken worden.
Of ze verwacht had dat ze zou winnen? “Nee, helemaal niet. Iedereen vond het een goed idee maar ik was zelf niet overtuigd.” Ze vertelde haar ervaringen aan een vriend. Hij raadde haar aan om voor het project alle drie de onderwerpen tegelijk op te pakken. Er zijn immers raakvlakken. Pesten heeft een breed scala aan onderwerpen: discriminatie, geweld, uiterlijk et cetera. Angst en schaamte spelen bij alle taboes een rol want je denkt steeds: ’Ik moet het voor mezelf kunnen oplossen, zo moeilijk is dat toch niet?’ Maar blijkbaar is dat wel zo. Iedereen die je erover vertelt zegt dat je er met iemand over moet praten, maar als je dat doet heb je tegelijkertijd het gevoel: ‘waar ben ik nu eigenlijk mee bezig?’
Een echte winnaar
Fleur is trots op het winnen van de prijs. ‘Toen ik als winnaar werd uitgeroepen was ik echt sprakeloos.’ De motivatie van de jury om voor haar project te kiezen komt voort door de goede uitwerking van het idee. Er is over nagedacht en de noodzakelijkheid om dit op een effectieve manier op te pakken is aangetoond.
Bij de aangeboden coaching zou het helpen wanneer iemand haar de weg wijst en haar helpt bij het maken van een praktisch plan. Zelf een les zelf opzetten lukt haar wel. Maar hoe regel je de rest? Hoe vind je de juiste aansluiting bij scholen? Daar zou ze wel hulp bij kunnen gebruiken.
Het streven is om op tenminste drie middelbare scholen van Venlo een aantal gastlessen te gaan geven. Ook op basisscholen kun je het hierover hebben, maar dan moeten de lessen worden aangepast. Het is wel goed om dit ook hier te doen, want ook op basisscholen wordt veel gepest en zijn er genoeg kinderen met gescheiden ouders.
Vervolglessen zouden mooi zijn. Dat hoeft niet door haar opgepakt te worden maar met mensen die bekend zijn met andere taboes. Een soort estafette! Dat lijkt Fleur mooi.